شخم زدن سنتی

گاوآهن (خیش) ابزاری بود در کار کشاورزی برای کَندن، زیر و رو کردن و شخم زدن زمین که دارای یک تیغه فولادی بود که با نیروی کششی توسط (چهارپا بویژه گاونر اخته شده که در گویش ورزگاو  می گویند) بر روی زمین کشیده می شد. بدین صورت که دو راس ورزگاو و یا دو راس الاغ انتخاب می کردند و  اول برگردنشان کول بند  که از جنس گلیم و پنبه ای بود می گداشتند و سپس روی کول بند  را با  یوغ  می بستند.- (در گویش محلی یوغ را “یو” گویند، که بیشتر برای ورزگاو ها  استفاده می شد و یوچی که از یو کوچکتر بود را برای  الاغ ها استفاده می کردند.) یو  ابزاری چوبی‌ست که برای به هم بستن چهار پانی که معمولاً به صورت جفتی بکار گرفته می‌شوند استفاده می‌شود- تا بتوانند باری را با هم بکشند. و سپس گاوآهن ( خیش) را به دو قلاب فلزی که در وسط یوغ نصب شده بود با یک قطعه چوب کوچک مخصوص می بستند و سپس کشاورز چهار پایان را حرکت می داد و با خیش زمین را شخم می زد.

بدین صورت خاک زیر و و رو مى شد و کشاورز بذرها را  بر روی زمین آماده شده می کاشت.

محقق: عمادالدین منصف