هوچین سازی,صنعت درحال خاموشی
مقدمه:
چَنگَک، اَنْگُشْته یا چهارشاخ (در برخی گویش‌های محلی: «اوسین») ابزار کشاورزی دسته‌داری است که دسته‌اش معمولاً از جنس چوب است و به دسته بیل و پارو شبیه است که به یک سر آن چهار شاخه نوک تیز معمولاً پولادین که اندکی خمیدگی دارند وصل شده‌است ازاین‌رو روی هم‌رفته به پنجه انسان و چنگال غذاخوری بی‌شباهت نیست (دلیل نام چنگک و انگشته هم همین است). شمار شاخه‌ها ممکن است پنج شاخه و بیشتر داشته باشد اما به همین نام چهارشاخ خوانده می‌شود و برای به باد کشیدن خرمن‌های کوفته بکار رود تا دانه را از کاه جدا گردانند.
درقدیم ودربعضی ازنقاط ایران همکنون نیز , این ابزاررا درزمان بوجاری برای بلند کردن و پرتاب کردن چیزهای سبک در کشتزار و انبار استفاده می‌کنند.
این ابزار کشاورزی را درگویش های مختلف به نام‌های:افشون، اوشین، اوچون،شانه یا شنه، پنجه، هسک,سویراخ شَنه سی, گل پنجه چین,هوچین,اوسین می‌شناسند.که به بررسی چنداسم که درگویش های مختلف به این ابزارداداند می پردازیم.
در روستای مجارنشین به این ابزار «سویراخ شَنه سی» می گویند.
روستای مجارشین (یا میرزانشین) یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان گنبرف بخش مرکزی شهرستان اسکو واقع شده و در حدود ۶۵ کیلومتری کلان‌شهر تبریز قرار گرفته است. جمعیت این روستا درحال حاضر ۱۳۰۰ نفر می‌باشد.
مجارشین از نظر وضع طبیعی، روستایی کوهستانی با خانه‌های پلکانی است و دارای جاده آسفالته با شهرستانهای اسکو و آذرشهر می‌باشد.
روستای مجارشین همچنین محل تلاقی دو جاده آذرشهر به گنبرف و همچنین اسکو به گنبرف می‌باشد که از این لحاظ نیز از موقعیت بسیار ممتازی نسبت به روستاهای اطراف خود دارا می‌باشد.
کوه اوریان (اوریان داغی) مرتفع‌ترین نقطه روستا می‌باشد که ارتفاع قله آن ۲۸۵۰ متر می‌باشد.
بعد از کوبیده شدن خرمن در زمانی که باد می وزد نوبت به جدا کردن دانه ها از کاه می رسد که با ابزارهای چوبی مخصوص که هشت شاخ یا به اصطلاح محلی « سویراخ شَنه سی » گفته می شود ، انجام می گیرد . به این کار در روستای مجارشین « سویراخ سُویرماخ » می گویند .
هنگامی که باد شروع به وزیدن کرد خرمن را با « سویراخ شَنه سی» یا هشت شاخ به بالا پرت می کنند تا کاه و کل گندم به سمت باد برود و دانه ها هم که سنگین است در محل خود فرود می آید . به این صورت عمل جدا کردن دانه از کاه تمام می گردد .
به این وسیله درروستای مجارنشین« سویراخ شَنه سی» می گویند.
منبع: وبلاگ مونوگرافی مجارنشین
درشهرنراق مردم به چنگگ چوبی دو شاخ که به آن«دُولو» می گویند و به وسیله آن خرمنی را که بعدا باید بوجاری (پاک) کنند به هم می زدند و به اصطلاح دایره وار باز می کردند و برای مرحله بعدی که خرمنکوبی است آماده می ساختند.
شهرنراق که در مسیر دلیجان به مشهد اردهال و کاشان واقع شده به علت قرارگیری (از سه طرف) بین کوه، دارای آب و هوای کوهستانی و دلپذیر است.ازشهرهای استان مرکزی است.
منبع: salahshorannaragh.blog.ir
مردم روستای علی آبادکمین که از قصبات شهرستان پاسارگاد در دامنه ی زاگرس جنوبی؛به این وسیله«اوسین»می گویند.
در قدیم ابزار آلات زیادی در کشاورزی استفاده می شد.که هنوز بعضی از آنها مورد استفاده کشاورزان هست وبیشتر آنها منسوخ شده ویا درحدکمی مورد نیاز کشاورزان است.
هوچین یک نوع چنگک چوبی است که دو نوع بوده یکی هشت تا دوازده دندانه کلفت که بافه های محصول را ازهم جدا می کرده تا هنگامیکه ورجین روی آن حرکت کندوخوب خورد شود ویکی که بعد از کوفتن خرمن محصول مورد استفاده قرار می گرفته با دندانه های نازکتر که حدودا ۲۴دندانه داشت و ازآن برای جداکردن دانه از کاه استفاده می شد. این چنگک چوبی دارای یک دسته چوبی وچند دندانه که از درخت گزساخته می شده ودندانه ها راباپوست بز به هم متصل وبعد دندانه های به هم پیوسته را با با پوست بز به دسته چوبی متصل می کنند.
در شهرستان شهرضا در بازاربزرگ تنها یک نفر از هفت استاد کار درست کردن وسیله ((هوچین ))باقی مانده است.
هنرمند گرامی سیف اله طاوسی
آقای حاج سیف اله طاوسی در سال۱۳۰۸ در شهرضا متولد شد.از سن هفت سالگی به شاگردی استاد مرحوم نعمت اله رمضانی رسیدو پیش این استاد نجاری وخراطی را آموزش دیدو به دلیل استفاده زیاد از وسیله چنگک چوبی ((هوچین))درزمانی که هنوز وسایل ماشینی در عرصه کشاورزی به این صورت استفاده نمی شد. این پیشه را برای خود برگزیدند تا الان که نزدیک به ۶۰ سال هنوز مشغول به ساختن ابزار((هوچین))هستند.
این مطلب دربیست سوم مهرماه سال۱۳۹۳تنظیم ودر یازدهم دی ماه۱۳۹۶ویرایش گردید.
نوشته:عمادالدین منصف