چله بزرگ،چله کوچک،جشن سده
چله بزرگ:از اول دی ماه تا دهم بهمن ماه را که چهل روز کامل میباشد، “چله بزرگ یا کلان” می نامند.
چله کوچک:از یازدهم بهمن تا پایان بهمن ماه را که بیست روز کامل است، “چله کوچک یا خرد” می نامند.
– همچنین می گویند، بدلیل بیست روز کمتر، چله کوچک نامیده شده است.
این تقسیم بندی، یعنی تقسیم ۶۰ روز اول زمستان به دو چله، تقریباً در سراسر ایران سیاسی کنونی و البته در ایران فرهنگی رایج بوده است. ایران فرهنگی که شامل افغانستان، ماوراءالنهر، بخشهایی از قفقاز، در آسیای صغیر و بخشهایی از ترکیه کنونی بود، همگی با هر گویش و زبان محلی، مفهوم چله را درک میکردند.
جشن سده: غروب آخرین روز چله بزرگ “جشن سده” برگزار می شده است. مردم در این روز دور هم جمع می شدند و با فریاد ”سده سده پنجاه به نوروز” شروع چله کوچک را اعلام میکردند. در نهایت با برپایی آتش و خواندن شعر و پایکوپی بدور آتش، سده را جشن می گرفتند.
ادامه مطلب