شهرضا در زلال شعر(۳)
نویسنده: مصطفی منصف
اشاره: در ادامه‌ی بحثِ “شهرضا در شعر شاعران” شعرِ یکی دیگر از سخنوران این دیار را مرور می کنیم و باز یاد آور می شویم که ترتیب قرار گرفتن شاعران، تاریخ تولد یا وفات آن هاست:
۳- یدالله کودک و شهرضا
یدالله کودک، در سال ۱۳۳۷هـ.ق (۱۲۷۴هـ.ش) متولد شد و پس از اتمام تحصیل، در سال ۱۳۰۵هـ.ش به خدمت اداره‌ی فرهنگ (=آموزش و پرورش) درآمد و مدت سی و دو سال با کمال صداقت در سِمَت‌های آموزگاری،نظامت(=ناظمی) و مدیریت دبستان‌های شهرضا انجام وظیفه نمود و در دی ماه سال ۱۳۴۳هـ.ش. چشم از جهان فروبست و در آستانه‌ی امامزاده شاهرضا مدفون گردید.
وی شاعری خوش قریحه بود و «کودک» تخلص می کرد[i]. متاسفانه مجموعه اشعار مرحوم کودک هنوز چاپ نشده است و تنها در کتاب های تاریخ وتذکره نمونه هایی از اشعار این شاعر را می توان یافت. ما در این جا بخشی از یک مخمّس وی را می آوریم. مرحوم کودک در این شعر به ستایش مردم شهرضا پرداخته است و از قشرهای مختلف مردم به نیکی یاد کرده است. در این شعر هم از مشاهیر فقه و عرفان و فلسفه‌ی شهرضا به بزرگی یاد شده و هم نام پزشکان کاردان و رؤسای خدوم آن زمان برده شده است:
… بسی مردان کزین سامان شدندی شهره‌ی دوران
همه رفتند و نام نیک از آن‌ها ماند جاویدان
به یاد آریم و پیوسته بگوییم از دل و از جان
روان پاکشان بادا غریق رحمت یزدان
کز آن‌ها شهرضا بس افتخار جاودان دارد
به چشم نیک اگر داری نگر تو شهرضا را هان!
چو بحری پر صدف و اندر صدف‌ها گوهرِ الوان
ز هر علمیش استادی ز خود بنشانده در دامان
علوم شرع و دین خواهی نگر دریای بی پایان
به مثل مهدوی[۲] آن پیشوای راستان دارد
ز بعد از هادی حکمت که شمع سبزوار آمد[۳]
هزاران شعله زو روشن به هر شهر و دیار آمد
حکیم شهرضایی مزرعش را آبیار آمد[۴]
هم اکنون شهرضا زو شامل هر افتخار آمد
که دوم هادی حکمت سر فرزانگان دارد[۵]
نگاهی کن به بهداری نگر حاذق پزشکانی
همه عیسی‌دم و رازی‌منش ثانی‌لقمانی
به مردم حافظ صحّت به مَرضی شافی آنی
به هر صَعب العلاجی کاشفین درد و درمانی
توانا، میربد، چون بوعلی دکتر کیان دارد[۶i]
به فرهنگش نظر افکن عیان بینی گلستانی
به هر سویی دبیرستان، به هر کویی دبستانی
توان دانشسَرایش را تو بیش از پیش بِستایی
چه، فرهنگش بود همسنگ با فرهنگ استانی
رئیسی چون معین زاده[۷] ادیب و نکته دان دارد
ز استادان عالی قدر فرهنگی مشو غافل
که آن ها کشتی دانش رسانیدند بر ساحل
ز جدّ و جهد آنانیم برخوردار و الحاصل
علی رغم حسودان بین که اندر خارج و داخل
هزاران فارغ التحصیل از نسل جوان دارد[۸].
ادامه دارد…
پی نوشت ها:
[۱] – منصف،مصطفی و محمدرضاآقاخانی(۱۳۹۴)،صد فصل رویش، اصفهان، انتشارات نقش نگین، ص۵۱
[۲i] – منظور میرزا محمدرضا مهدوی (۱۳۲۰ هـ .ق- ۱۳۴۷هـ. ش)عالم و مجتهد بزرگ شهرضایی است
[۳]- منظور ملا هادی سبزواری (۱۲۱۲-۱۲۸۹هـ .ق)، عارف، فیلسوف و شاعر مشهور دوران قاجاریه است که حکیم نصرالله قمشه ای مدتی در نزد وی تلمذ کرد.
[۴] -منظور حکیم نصرالله قمشه ای(۱۲۷۵-۱۳۲۴هـ .ق) حکیم و عارف شهرضایی است که قنات حکیم آباد را احداث کرد.
[۵] – منظور ملا محمد هادی فرزانه (۱۲۶۳ -۱۳۴۴هـ. ش) حکیم و عارف شهرضایی است
[ ۶] – منظور دکتر محمد توانا و دکتر خلیل میربد (رئیس اولین بیمارستان شهرضا) و دکتر مرتضی قلی خان کیان است.
[۷] – منظور حسن معین زاده است که بیش از پانزده سال ریاست آموزش و پرورش شهرضا را برعهده داشت.
[۸i] – مطیعی،فضل الله(۱۳۳۶) سالنامه‌ی فرهنگی شهرستان شهرضا، انتشارات اداره‌ی امور تربیتی و تبلیغات فرهنگ شهرضا،صص۲۷۹-۲۸۰(با تلخیص)